1. Hoe zit het nou eigenlijk met de gezondheid van rashonden?

Er is (en wordt nog steeds) heel wat negatieve aandacht besteed aan rashonden. In de kranten, op de TV en op de radio. Zijn of worden al die honden nou écht ziek? Staat de Raad van Beheer het water tot aan de lippen?
Hoe zit dat nou, of is dat allemaal onzin?

Helaas, niet allemaal.
Om te beginnen is er een levendige handel in "ras"-honden, die helemaal geen rashonden zijn. Op Markt­plaats, in krantenadvertenties, en op heel veel andere plekken kunt u puppy's kopen die er heel leuk uitzien en soms ook opgroeien tot gezonde, lieve honden. Maar soms ook niet. En daarover valt vooraf niets te voorspellen, want élk jong hondje ziet er lief uit. Zo'n "ras"-hondje kopen is een pure gok, met name voor aangeboren (maar nog onzichtbare) afwijkingen en wat betreft het karakter. En dat karakter is op de lange duur veel belangrijker dan het leuke uiterlijk!
Over al dat soort honden hebben rasverenigingen en de Raad van Beheer niets te vertellen en ze kunnen er ook niets tegen doen. Maar het heeft ook niets te maken met het fokken van rashonden: het is pure nep.

Maar een echte stamboom, van een echte rashond, zegt ook niet veel. Eigenlijk weet u dan alleen maar dat z'n ouders óók een stamboom hebben.
Probeer daarom, als u eenmaal een ras op het oog heeft, u goed te informeren. Neus eens wat rond op internet, zoek contact met mensen die al zo'n hond hebben, want helaas: er zijn ook rassen genoeg waar van alles mee mis is.
Het kopen van een hond is een beslissing waarvan u járen lang de (hopelijk heel plezierige) gevolgen ondervindt. Het is dus heel erg de moeite waard u vooraf grondig te oriënteren!

2. Is het wel verstandig dat u juist een havanezer koopt? 

Het goede nieuws is, dat de havanezer tot een ras behoort dat gezond is. Sommige kwalen komen vooral voor bij kleine rassen, andere juist bij grote. Rassen met kleine hondjes lopen bijvoorbeeld een iets grotere kans op patellaluxatie (een knie-afwijking) en dus worden in de Havanezer Club Nederland de ouders o.a. daar op gekeurd , zie de gezondheidsregels in het fokreglement!.

Voor mensen met een drukke baan is echter minder goed nieuws dat een havanezer een hond is die érg op menselijk gezelschap is gesteld. En u kunt hem best leren (inderdaad, dat moet u hem léren!) af en toe eens een flinke tijd alleen te zijn, maar als een havanezer de hele dag alleen gelaten wordt, is dat een marteling voor hem. Het is dus geen geschikte hond voor iemand die vaak gedurende wat langere tijd de deur uit moet zonder dat de hond met hem of haar méé kan.
En havanezers hebben een speciaal soort vacht, die grote voordelen heeft, want ze verharen niet merkbaar en ze "stinken" niet naar hond. Maar die vacht heeft ook een belangrijk nadeel: uw hondje moet minimaal twee keer per week (maar liever wat vaker) van top tot teen gekamd en geborsteld worden. Elke keer opnieuw. Oók als u het druk heeft en uw hoofd er niet naar staat. Houdt u dat vol?

En om deze paragraaf weer met goed nieuws af te sluiten: de Havanezer Club Nederland werkt alleen met z.g. keurfokkers. Dat zijn fokkers van wie de theoretische kennis is gecheckt en die zich schriftelijk hebben verplicht alle bepalingen uit ons (ras­specifieke!) fokreglement zorgvuldig na te leven. En alleen zij mogen het HCN-keurfokkerslogo voeren.

3. Wat kost zo'n pup mij (in geld)? 

Het lijkt misschien raar om nu al over geld te beginnen, terwijl u met uw gedachten waarschijnlijk alleen nog bezig bent met alle leuke dingen die u verwacht van de aankoop van uw pup. Toch is het vaak de eerste vraag die door aspirant-pupkopers gesteld wordt. Heel begrijpelijk, want het gaat over een fors bedrag. Het antwoord op die vraag hangt erg af van de keurfokker, want de prijzen die ze berekenen verschillen.
Sommige keurfokkers vragen meer, andere minder, dat zijn keuzes die elke individuele keurfokker zelf­stan­dig maakt. De Havanezer Club heeft daar geen bemoeienis mee, Lees bij punt 7 waar u nog meer op kunt of zelfs moet letten, laat u informeren door keurfokkers, kijk naar de leefomstandigheden van pups en ouders en bepaal daarna bij wie u een pupje wilt kopen en hoeveel geld u daarvoor over heeft.

4. Wat kost zo'n pup mij (in tijd en moeite)?

Als u een pup koopt, gaat u een járenlange verbintenis aan. Havanezers worden makkelijk een jaar of twaalf oud, dat is een héle lange tijd. Vindt u het over tien jaar nóg niet erg om uw hond 's avonds uit te laten voor u naar bed gaat? Ook niet als het regent?
Een pup moet worden opgevoed. Dat kost tijd en dat kost moeite. Kunt u dat opbrengen? Het kan wenselijk zijn een hondenschool te bezoeken als u uw pup bepaalde "misdragingen" niet af kan leren. Dat kost niet alleen tijd en moeite, maar ook nog extra geld. Heeft u dat er écht allemaal voor over? Ook volgend jaar nog?
En wat doet u met uw hond tijdens uw vakanties? Meenemen kan soms, maar soms ook niet. En een dierenpension is duur en als u niet op tijd reserveert vaak al vol. Vindt u daar elk jaar opnieuw een goede oplossing voor?

5. Wordt het een reu of wordt het een teef?

6. Waar kan ik mijn pup het beste kopen?

Daar kunnen we eigenlijk maar één antwoord op geven: bij een van de keurfokkers (zie in het menu hiernaast). Dat advies verbaast u natuurlijk niet, want allicht maakt een rasvereniging reclame voor zijn eigen fokkers. Maar dat advies geldt ook als u zou besluiten een pup van een ander ras te kopen: koop uw pup via de rasvereniging en ga niet in zee met dierenwinkels, broodfokkers en dergelijke.
Natuurlijk, die hebben óók lieve hondjes, meestal uit voorraad leverbaar. Maar die fokkers zijn toch in de eerste plaats handelaren, die in de pups koopwaar zien en die zich aan geen enkel reglement hoeven te houden. Bij onze keurfokkers wordt er door of namens ons bestuur nauwkeurig op toegezien dat alle regels en afspraken zorgvuldig worden nageleefd. 

7. En waar moet ik dan op letten?

De Havanezer Club Nederland heeft de theoretische kennis van een fokker getest en die fokker heeft er voor getekend zich aan alle regels en afspraken te houden vóór die fokker keur-fokker wordt en het keurfokkercertificaat krijgt. Het naleven van die regels wordt gecontroleerd!
Maar let op: de HCN controleert niet de huisvesting van de keurfokkers en hun havanezers of de om­standig­heden waar­onder gefokt wordt. U moet dus zélf op een aantal zaken letten.

In de eerste plaats: ga niet alleen op mondelinge informatie af, of op een mooie website. Ga bij die keurfokker thuis kijken, en kijk bij een páár keurfokkers! En let dan op de verschillen.
Dat kost heel wat meer tijd en moeite, maar u staat op het punt heel veel geld uit te geven voor een heel belangrijke aankoop, waar u járen lang plezier van hoopt te hebben.

• Waar woont de moeder-hond? Normaal is dat de volwassen hond(en) gewoon in huis leven, a.h.w. gezinslid zijn. En natuurlijk moet de teef met haar pups een rustig en afgescheiden plekje hebben. Maar niet achteraf in een kamertje of in een schuur.
• Hoe ziet die plek eruit? Die hoort schoon en licht te zijn en moeder en pups horen er verzorgd uit te zien. En natuurlijk moet er voldoende dag-licht zijn: pups groeien niet gezond op onder voornamelijk kunstlicht.
• Het z.g. "socialiseren" van een pup moet al kort na de geboorte beginnen. Hij moet dus al gewend zijn aan de gewone gebeurtenissen in een huishouden en aan de geluiden van een stofzuiger, de telefoon, de TV, etc. En hij moet kennis gemaakt hebben met andere mensen en kleine kinderen.
• Hoe gedragen de pups zich? Zijn ze speels en vrolijk? Hebben ze wel voldoende ruimte om te spelen, en ligt er het nodige speelgoed binnen hun bereik? En van ongewone harde geluiden (klap eens in uw handen) mogen ze natuurlijk best even schrikken, maar heel snel daarna horen ze weer gewoon hun gangetje te gaan.
• Overleg met de keurfokker: welke pup past het best bij u? De keurfokker ziet ze elke dag. Als u op bezoek bent, ziet u slechts een momentopname.
  Dat leuke beweeglijke pupje is misschien zo actief omdat hij net een hele tijd heeft liggen slapen. En die slome duikelaar is misschien moe omdat hij de hele ochtend met zijn broertjes en zusjes heeft lopen ravotten.
• Als u eenmaal een bepaalde keurfokker of zelfs pup op het oog heeft: vraag inzage in het koopcontract. Staan daar bepalingen en of voorwaarden in die u vreemd vind? Zo ja, waarom? Ontbreken er bepalingen? Zo ja: waarom? ( Een koopcontract is een overeenkomst tussen een pupkoper en fokker. De HCN is op geen enkele wijze verantwoordelijk voor bepalingen en of voorwaarden die in het contract zijn opgenomen. Deze zijn geheel voor rekening van de verkopende partij )

• En later, als u de pup komt ophalen:
  - Is hij gechipt?
  - Is hij ontwormd (3x)
  - Heeft hij z'n eerste enting gehad?
  - Zijn z'n oren en ogen schoon en droog?
  - Krijgt u een hondenpaspoort mee, met daarin de enting(en) en een gezondheidsverklaring van de    dierenarts?
  - Als uw pup een afwijking zou hebben (bijvoorbeeld een navelbreukje, of een verkeerd gebitje, of niet ingedaalde testikeltjes, o.i.d.): staat dat vermeld in het paspoort én op de koopovereenkomst? En staat er bij wat er, ook financieel, geregeld wordt, mocht het nodig zijn dat hier iets aan gedaan wordt door uw dierenarts?

Bij elke goede keurfokker is dit soort zaken in orde. Die keurfokker zal trouwens ook vragen aan ú hebben: hoe goed zorgt ú straks voor zijn met zorg gefokte pup?
Kortom: gebruik uw gezond verstand. Ga niet overhaast te werk en kijk eerst goed rond. Daar plukt u jarenlang de vruchten van.

8. Zo'n keurfokker, wat houdt dat in?

De Havanezer Club Nederland legt zijn keurfokkers bepaalde eisen op, waaraan zo'n keurfokker moet voldoen. Alleen dán krijgt u niet alleen een pup met een stamboom (die zegt niets over de kwaliteit van een pup, die betekent alleen maar dat de ouders raszuiver waren), maar een pup waarvan de fokker o.a. heeft verklaard zich te zullen houden aan het fokreglement van de HCN. Zo'n keurfokker is bereid belangstellenden informatie te verschaffen over het ras en verwijst door naar de rasvereniging of naar andere keurfokkers.
U kunt ook informeren of de keurfokker zich al houdt aan de aanbevelingen m.b.t. het voorkomen van patella-luxatie. Elke keurfokker werkt met ouderdieren die verplicht zijn onderzocht op erfelijke afwijkingen, waaronder een keuring op patella-luxatie en een jaarlijkse ogentest op cataract. . Nog niet verplicht, maar wel door de HCN aanbevolen, is het fokken met uitsluitend bepaalde luxatie-combinaties. Sommige keurfokkers volgen die aanbevelingen al op en die pups krijgen als extra een HCN Certificaat. Dat geeft uiteraard geen garanties, die kun je op levende wezens niet geven, maar het is een aanwijzing dat die keurfokker z'n best doet gezonde nestjes te fokken.
Maar, zoals we hierboven al schreven: het is verstandig om uw licht op te steken bij méér dan één keur­fokker. Ook onze keurfokkers verschillen van elkaar!!!

9. Een héél klein beetje erfelijkheidsleer. 

Klik hier als u wat meer over de erfelijkheidsleer wilt weten, maar we zullen proberen u in onderstaande tekst al te laten zien waarom fokken zo moeilijk is.
Bij elk levend wezen zitten de erfelijke eigenschappen verstopt in ál z'n cellen. Ze zitten zelfs twee keer in elke cel en daar beginnen de problemen al mee. Meestal heeft elke eigenschap nl. twee vormen, waarvan de één de baas speelt over de ander. Neem bijvoorbeeld de vachtkleur. Een hond kan best een zwarte vacht hebben, maar óók de eigenschap "grijze vacht" bij zich dragen. Die grijze kleur zie je niet, want zwart speelt de baas.
Maar als twee van die pikzwarte honden jongen krijgen, kunnen daar best op eens een paar grijze tussen zitten. Dat had de eigenaar van de ouderhonden misschien niet verwacht!
Het kan ook best zijn dat de zwarte ouders alle twee staande oren hebben, maar dat de zwarte pups ineens flaporen hebben, terwijl bij de grijze pups staande en flaporen alle twee voorkomen. Alweer: onvoorspelbaar.
Als u nou ook nog bedenkt dat we bij het fokken niet met twee eigenschappen te maken hebben maar met een groot aantal (zie alleen al de raskenmerken), dan zult u begrijpen dat het bij elk nest toch vooral een kwestie van afwachten is.

Betekent dat nou dat je maar in het wilde weg kunt fokken omdat het allemaal toch maar een kwestie van afwachten is? Nee, een fokker die verstand van zaken heeft, kan door een zorgvuldige keus van de ouders wel heel sterk de kans vergroten dat een nest over de gewenste eigenschappen beschikt.

10. Pak er eens een boek bij!